Omurgalı veya omurgasız tüm insan-dışı hayvanların kullanılabildiği biyomedikal araştırmalarda en çok şu dokuz tür tercih edilir:

• Fare
• Sıçan
• Kobay
• Suriye/Çin Hamster’ı
• Tavşan
• Köpek
• Kedi
• İnsan-dışı tüm primatlar (maymun türleri)
• Balık

Deneyde kullanılacak tüm hayvanların kayıtlı yasal deney hayvanı üreticisi ve tedarikçilerinden alınmış olması şartı aranır.

Ayrıca ülkemizdeki yasa ve yönetmeliklere göre; hayvan sağlığı ve refahı gibi çalışmalara ihtiyaç duyulması ve çalışmanın amacının sadece bu şekilde gerçekleştirilebileceğine dair bilimsel gerçekler sunulması halinde, kedi-köpek gibi evcil türlerin sokak ya da barınakta yaşayanları deneylerde kullanılabilmektedir.

Deneysel ve bilimsel prosedürlerde kullanılan hayvanlara “deney hayvanı” denmektedir.

Hayvanlar Kaç Kez Denek Olurlar?

Öncesinde bir ya da birkaç deneyde kullanılan hayvan; önceki deneylerin şiddeti hafif veya orta ise genel sağlık durumu tamamen eskiye dönmüşse, yeni deney hafif-orta ya da düzelmez olarak sınıflandırılmış ise veteriner hekim tarafından uygun bulunuyorsa yeniden denek olarak kullanılabilir.

DENEYLERDE KULLANILAN HAYVANLAR NE HİSSEDER?

Yapılan deneyin içeriğine göre; deneyin sonucunu etkileyecek anestezi kullanımına uygunsuz bir durum olmadığı müddetçe deney, genel ya da lokal uyuşturma ile yapılır. Şiddetli ağrılara yol açabilecek uygulamalar, anestezi altında yapılır. Anestezinin geçmeye başlaması durumunda -prosedürün amacına uygun olması şartıyla- ameliyat sırası ya da sonrasında analjeziklerle veya başka ağrı kesici yöntemlerle tedavi edilir. Ancak öncelik prosedürün sağlıklı şekilde yürümesidir, hayvanın yaşadığı acı ya da ıstırap ikinci plandadır.

DENEY SONUNDA NE OLUR?

Deneyin sonunda, veteriner hekimin vereceği karara göre; sağlık durumuna uygun barınma ve bakılma hizmeti sağlanır. Hayvan orta veya şiddetli acı, eziyet, ıstırap yaşıyor ve kalıcı hasar var ise öldürülür.

NASIL ÖLDÜRÜLÜRLER?